Actividade canteira en Valdeorras

A extracción de minerais segue a ser moi importante hoxe en día. Aparte da lousa que todavía se extrae hoxe, tamén proliferou a extracción de wolframio. Este mineral utilizábase para a blindaxe de proxectís antitanques, ferramentas de corte ou incluso para o fío das bombillas. O 60% deste mineral obtense das reservas chinas, pero naquel momento China declaráralle a guerra a Xapón (aliado alemán) e deixou de exportalo. A dependencia alemana deste mineral chega ata o punto de que durante a II Guerra Mundial instaláronse na comarca para conseguir extraelo da serra do Eixe.

Lonxe deste feito, os minerais e rochedos valdeorreses tamén significaron a aparición de grandes canteiros. Artistas que crean fermosas obras de arte a partir da pedra. A importancia deste traballo na comarca chega ata exemplos como os da aldea de Lamalonga, no concello da Veiga de Valdeorras, onde Pepe do Barro expuxo a súa obra escultórica polos camiños e polas rúas da localidade. Toda as súas pezas foron creadas desde a súa xubilación desde o ano 1978 ata o 2004 (ano do seu falecemento). Na aldea hai desde un Via Crucis ata un obelisco.

Na actualidade, novas empresas como Esculpedra adícanse este tipo de traballos, especializándose en canteiría de Obra, canteiría Artística e Escultura. Esculpedra foi fundada por Enrique Álvarez Barreiro no ano 1998 en Valdegodos, no concello de Vilamartín de Valdeorras (Ourense).

Desde o momento da súa creación, esta pequena empresa non deixou de crecer, tanto como no aspecto económico como no número de empregados dos que dispón. Os seus traballos desde o rural valdeorrés chegan a toda Galicia e a outras partes do estado, coma Cataluña ou a comunidade de Madrid.

Foto 1: Minas alemanas en Casaio.

Foto 2: Obelisco de Lamalonga.

Foto 3: Cruceiro Esculpedra.

Foto 4: Gernika de Picasso en Louxa.

Introducción a canteiría e mineiría en Valdeorras

A historia da canteiría en Valdeorras comeza xa desde a época prerromana, na idade do bronce. Aínda que non se conservan moitos obxectos realizados nesta época, si atopamos incidicios de asentamentos na zona gracias a toponimia, os petroglifos, ou ás mámoas (enterramentos rupestres, por exemplo os da Serra da Enciña da Lastra).

Os romanos chegaron a estas terras atraídos pola riqueza destas en minerais, sobre todo do ouro. As Méduas e Montefurado, son 2 dos restos máis espectaculares que atopamos das explotacións durante a época romana na zona, aínda que na actualidade non se atopan dentro dos límites administrativos valdeorreses. A importancia que os romanos lles deron a estas terras foi importante, debido a que tamén temos outros restos como pontes, que serviron para a creación dunha via, a Via Nova, que unía as cidades actuais de Astorga e Braga.

Durante estos II milenios que xa pasaron desde a ocupación romana en Valdeorras, as mostras arquitectónicas e canteiras creceron polo territorio, tendo como destacado a Torre do Castro que vixía a vila do Barco de Valdeorras ou, o Santuario das Ermidas no Bolo de estilo barroco e do seu via crucis, construidos desde o século XVI. Estos supuxeron un desvío no camiño de Santiago para os peregrinos que lle gardaban deboción.

Tamén o longo da historia creceu a explotación da pizarra na comarca. Primeiro dun xeito local e artesanal, ata as actuais empresas pizarreiras situadas maioritariamente no val do río Casaio. Son o principal motor económico da comarca. Pódese decir, que a pizarra que hoxe en día se extrae, ven sendo para a comarca como o ouro que antes extraían os romanos.